Awtoulag materiallarynyň ýangynyň yza galmagy we ulaglarda ýangyn saklaýjy süýümleriň ulanylyş tendensiýalary barada gözleg

Awtoulag materiallarynyň ýangynyň yza galmagy we ulaglarda ýangyn saklaýjy süýümleriň ulanylyş tendensiýalary barada gözleg

Awtoulag pudagynyň çalt ösmegi bilen harytlary gatnatmak ýa-da daşamak üçin ulanylýan awtoulaglar adamlaryň durmuşynda aýrylmaz gurallara öwrüldi. Awtoulaglar amatlylygy üpjün etse-de, ýol hadysalary we öz-özünden ýanmak ýaly howpsuzlyk howplaryny döredýär. Çäklendirilen giňişlik we ýangyjy içerki materiallar sebäpli ulagda ýangyn döränsoň, ýolagçylaryň janyna we emlägine howp salmak, gözegçilik etmek köplenç kyn. Şonuň üçin ulaglarda ýangyn howpsuzlygy ulanyjylar üçin esasy alada bolmaly.

Awtoulag ýangynyň sebäplerini köplenç aşakdakylara bölmek bolar:
(1) Ulag bilen baglanyşykly faktorlar, şol sanda elektrik näsazlyklary, ýangyç syzmagy we nädogry üýtgetmeler, gurnamalar ýa-da tehniki hyzmat sebäpli ýüze çykan mehaniki sürtülme.
(2) Çaknyşyklar, rolikler, ot ýakmak ýa-da gözegçilik edilmedik ot alma çeşmeleri ýaly daşarky faktorlar.

Energyokary energiýa dykyzlygyndaky batareýalar bilen enjamlaşdyrylan täze energiýa ulaglary, çaknyşyklar, deşikler, ýokary temperaturadan ýylylyk gaçmagy ýa-da çalt zarýad berlende aşa tok sebäpli dörän gysga utgaşmalar sebäpli ýangyna ýykgyn edýär.

01 Awtoulag materiallarynyň ýangynyň yza galmagy boýunça gözleg

Ameangyn saklaýjy materiallary öwrenmek XIX asyryň ahyrynda ABŞ-da başlandy. Soňky ýyllarda tehnologiýanyň ösmegi bilen awtoulag içerki materiallarynyň ýangynyň yza galmagy, esasanam aşakdaky ugurlarda gözleg üçin täze talaplar ýüze çykdy:

Ilki bilen, ýangynyň yza galmagy barada nazaryýet gözlegleri. Soňky ýyllarda Hytaýda gözlegçiler dürli süýümleriň we plastmassanyň ýanmak mehanizmlerini öwrenmäge, şeýle hem ýangyn saklaýjylary ulanmaga uly ähmiýet berdiler.

Ikinjiden, ýalyn saklaýjy materiallary ösdürmek. Häzirki wagtda işlenip düzülýän ýangyn saklaýjy materiallaryň köp görnüşi bar. Halkara derejesinde PPS, uglerod süýümi we aýna süýümi ýaly materiallar dürli pudaklarda üstünlikli ulanyldy.

Üçünjiden, ýangyn saklaýan matalar boýunça gözleg. Ameangyn saklaýan matalary öndürmek aňsat we ýokary netijelidir. Ameangyn saklaýan pagta matalary eýýäm gowy ösen hem bolsa, Hytaýda beýleki ýangyn saklaýan dokma önümleri boýunça gözlegler çäkli bolmagynda galýar.

Dördünjiden, ýangyny saklaýan materiallar üçin düzgünler we synag usullary.

Awtoulagyň içerki materiallaryny giňden üç kategoriýa bölüp bolar:

1. Süýüm esasly materiallar (mysal üçin, oturgyçlar, halylar, howpsuzlyk kemerleri) - iň giňden ulanylýan we ýolagçylar bilen göni aragatnaşykda.
2. Plastmassa esasly materiallar.
3. Kauçuk esasly materiallar.

Süýüm esasly materiallar, gaty ýangyjy we ýolagçylara ýakynlykda, ýangyn ýüze çykanda ep-esli töwekgelçilik döredýär. Mundan başga-da, batareýalar we hereketlendirijiler ýaly käbir ulag bölekleri dokma materiallarynyň golaýynda ýerleşip, ýangynyň ýaýramak ähtimallygyny ýokarlandyrýar. Şonuň üçin awtoulag içerki materiallarynyň ýangynyň yza galmagyny öwrenmek, ýanmagy gijikdirmek we ýolagçylar üçin has köp gaçmak wagtyny üpjün etmek üçin möhümdir.

02 Alaw saklaýjy süýümleriň klassifikasiýasy

Senagat dokma önümlerinde awtoulag dokma önümleri ep-esli paýy eýeleýär. Ortaça ýolagçy awtoulagynda takmynan 20-40 kg içerki materiallar bar, olaryň köpüsi dokma önümleri, şol sanda howpsuzlyk örtükleri, ýassyklar, howpsuzlyk kemerleri we başlyklary. Bu materiallar sürüjileriň we ýolagçylaryň howpsuzlygy bilen ýakyndan baglanyşykly bolup, ýangynyň ýaýramagyny haýallatmak we gaçmagyň wagtyny köpeltmek üçin ýangyn saklaýjy häsiýetleri talap edýär.

Ameangyn saklaýjy süýümlerýangyn çeşmesi bilen kontaktda ot almaýan ýa-da doly ýanmaýan süýümler hökmünde kesgitlenýär, minimal ýangyn öndürýär we ýangyn çeşmesi aýrylandan soň çalt öz-özüni öçürýär. Çäklendiriji kislorod indeksi (LOI) adatça ýangyjy ölçemek üçin ulanylýar, pes ýangyjyny görkezýän LOI 21% -den ýokary.

Ameangyn saklaýjy süýümler iki kategoriýa bölünýär:

1. Içinde ýangyn saklaýjy süýümler
   Bu süýümler polimer zynjyrlarynda oturdylan ýangyn saklaýjy toparlara eýe bolup, ýylylyk durnuklylygyny ýokarlandyrýar, dargamagyň temperaturasyny ýokarlandyrýar, ýangyjy gazyň döremegini basyp alýar we zarýadyň emele gelmegine kömek edýär. Mysallar:

• Aramid süýümleri (meselem, para-aramid, meta-aramid)
• Polimid süýümleri (mysal üçin, Kermel, P84)
• Polifenilen sulfid (PPS) süýümleri
• Polibenzimidazol (PBI) süýümleri
• Melamin süýümleri (meselem, Basofil)

Meta-aramid, polisulfonamid, polimid we PPS süýümleri Hytaýda eýýäm köpçülikleýin öndürildi.

1. Üýtgedilen ýalyn saklaýjy süýümler
   Bu süýümler goşundylar ýa-da ýerüsti bejergiler arkaly ýangynyň yza galmagyna eýe bolýar:

• Ameangyn saklaýjy poliester
• Ameangyn saklaýjy neýlon
• Ameangyn saklaýjy viskoza
• Ameangyn saklaýjy polipropilen

Üýtgetme usullary kopolimerizasiýa, garyşyk, birleşdirilen egirme, gornuş we gutarnykly görnüşi öz içine alýar.

03 Awtoulag goragynda ýokary öndürijilikli ýangyn saklaýjy süýümleriň goşundylary

Awtoulag ýangyny saklaýan materiallar, giňişlik çäklendirmeleri sebäpli aýratyn talaplara laýyk gelmelidir. Beýleki goýmalardan tapawutlylykda bu materiallar ot almagyna garşy durmalydyr ýa-da gözegçilik edilýän ýanma derejesini görkezmelidir (mysal üçin, ýolagçy ulaglary üçin ≤70 mm / min).

Mundan başga-da, pikirler aşakdakylary öz içine alýar:

• Tüsse dykyzlygy we az zäherli gaz zyňyndylaryýolagçylaryň howpsuzlygyny üpjün etmek.
• Anti-statiki häsiýetlerýangyç buglary ýa-da tozan ýygnanmagy sebäpli ýüze çykýan ýangynlaryň öňüni almak.

Statistikalar her bir awtoulagyň 20–42 m² dokma materiallaryny ulanýandygyny görkezýär, bu bolsa awtoulag dokma önümçiliginde uly ösüş potensialyny görkezýär. Bu dokma önümleri, howpsuzlyk aladalary sebäpli işlemäge, esasanam ýangynyň yza galmagyna ünsi artdyryp, funksional we bezeg görnüşlerine bölünýär.

Performanceokary öndürijilikli ýangyn saklaýan dokma önümleri ulanylýar:

• Oturgyç gapaklary
• Gapy panelleri
• Şinanyň simleri
• Howpsuzlyk ýassygy
• Dam örtükleri
• Ses izolýasiýa we izolýasiýa materiallary

Poliesterden, uglerod süýüminden, polipropilenden we aýna süýümden dokalan matalar awtoulag interýerlerinde hem giňden ulanylýar.

Ameangyn saklaýan awtoulag interýerlerini öňe sürmek diňe bir ýolagçylaryň howpsuzlygyny ýokarlandyrman, eýsem jemgyýetiň abadançylygyna hem goşant goşýar.